ในประเทศไทย แพทย์จบใหม่สามารถเปิดคลินิกให้บริการเองได้ แต่ต้องผ่านกระบวนการตามกฎหมายและเงื่อนไขของ สภาการแพทย์ไทย และ กระทรวงสาธารณสุข โดยมีขั้นตอนและข้อควรรู้ดังนี้:
เงื่อนไขหลักที่ต้องมีก่อนเปิดคลินิก
1. ได้รับใบอนุญาตประกอบวิชาชีพเวชกรรม (ใบประกอบโรคศิลปะ)
- ต้องสอบผ่าน ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ หลังจบการศึกษาพร้อมฝึกอบรม (Internship)
- หากยังไม่มีใบอนุญาต ยังไม่สามารถเปิดคลินิกได้ตามกฎหมาย
2. มีประสบการณ์ทำงานอย่างน้อย 1 ปี (ในบางกรณี)
- แม้กฎหมายไม่บังคับ แต่การทำงานในโรงพยาบาลก่อนเปิดคลินิกจะช่วยเพิ่มทักษะและความเชื่อมั่นจากผู้ป่วย
3. สถานที่และอุปกรณ์ต้องได้มาตรฐาน
- ต้องลงทะเบียนคลินิกกับ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด (สสจ.)
- มีอุปกรณ์พื้นฐานตามที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนด เช่น เครื่องวัดความดัน ยาชุดพื้นฐาน ห้องตรวจที่ถูกสุขลักษณะ
ขั้นตอนการเปิดคลินิก
1. เตรียมเอกสาร
- ใบอนุญาตประกอบโรคศิลปะ
- สำเนาบัตรประชาชน
- เอกสารแสดงสิทธิในสถานที่ (เช่น หนังสือเช่าหรือโฉนดที่ดิน)
- แผนผังคลินิก
2. ยื่นคำขอเปิดคลินิก
- ติดต่อ สำนักงานสาธารณสุขอำเภอหรือจังหวัด เพื่อตรวจสอบสถานที่และอุปกรณ์
- หากผ่านเกณฑ์ จะได้รับ ใบอนุญาตเปิดคลินิก
3. ดำเนินการด้านธุรกิจ
- จดทะเบียนพาณิชย์ (หากต้องการเปิดในนามนิติบุคคล)
- ทำประกันความรับผิดชอบทางแพ่ง (Malpractice Insurance)
สิ่งที่ต้องคำนึงถึง
- การแข่งขันสูง : โดยเฉพาะในเมืองใหญ่ที่มีคลินิกและโรงพยาบาลหนาแน่น
- การจัดการระบบคลินิก : ทั้งการตลาด การบันทึกเวชระเบียน การจ้างพยาบาลหรือเจ้าหน้าที่
- กฎหมายและจริยธรรม : เช่น ห้ามโฆษณาเกินจริง ต้องรักษาความลับผู้ป่วย
ทางเลือกอื่นสำหรับแพทย์จบใหม่
- ทำงานในคลินิกเอกชนที่มีชื่อเสียง เพื่อเก็บประสบการณ์ก่อนเปิดเอง
- ร่วมเปิดคลินิกกับแพทย์รุ่นพี่ เพื่อลดความเสี่ยง
- เป็นแพทย์ประจำคอนซัลต์ในร้านยา (ภายใต้กฎหมายที่อนุญาต)
ตัวอย่างค่าใช้จ่ายเริ่มต้น
- ค่าอุปกรณ์พื้นฐาน : 50,000 – 200,000 บาท (ขึ้นอยู่กับขนาดคลินิก)
- ค่าเช่าสถานที่ : 10,000 – 50,000 บาท/เดือน
- ค่าธรรมเนียมใบอนุญาต : ประมาณ 1,000 – 5,000 บาท
แพทย์จบใหม่สามารถเปิดคลินิกได้ทันทีหลังได้รับใบอนุญาตประกอบโรคศิลปะ แต่ควรเตรียมความพร้อมทั้งด้านทักษะการรักษา การจัดการธุรกิจ และศึกษากฎหมายให้ละเอียด เพื่อลดความเสี่ยงและสร้างความน่าเชื่อถือให้กับคลินิก ซึ่งหากน้องสนใจจะเปิดคลินิก แนะนำว่าให้เริ่มจากคลินิกขนาดเล็ก เน้นบริการเฉพาะทางหรือกลุ่มลูกค้าเฉพาะกลุ่มก่อน แล้วค่อยขยายตามความพร้อม